It looks like you are using an older version of Internet Explorer which is not supported. We advise that you update your browser to the latest version of Microsoft Edge, or consider using other browsers such as Chrome, Firefox or Safari.

Bolesne miesiączkowanie występuje nawet u 60% kobiet w wieku rozrodczym. Rozróżnia się dolegliwości o charakterze pierwotnym i wtórnym. W pierwotnym bolesnym miesiączkowaniu brak jest jakichkolwiek uchwytnych zmian chorobowych w obrębie miednicy mniejszej. Dodatkowo przypadłość ta dotyczy zwykle młodych kobiet i nastolatek. Przy wtórnym bolesnym miesiączkowaniu występują zmiany patologiczne u kobiet między 30 a 40 rokiem życia.

Miesiączka to regularne krwawienie z jamy macicy. Jest ono wynikiem cyklicznych zmian hormonalnych zachodzących w organizmie kobiety dojrzałej płciowo. Bezpośrednia przyczyna wystąpienia miesiączki to złuszczenie się endometrium, czyli błony śluzowej jamy macicy.

Przyczyny bolesnego miesiączkowania

Bolesne miesiączkowanie, czyli dysmenorrhoea, to ból w podbrzuszu odczuwany tuż przed miesiączką lub w trakcie menstruacji. Występuje nawet u 60% kobiet w wieku rozrodczym1. Zdecydowanie częściej dotyczy młodych kobiet i dziewcząt. Za przyczynę dolegliwości bólowych uznaje się zwiększoną produkcję prostaglandyn w endometrium. 

Pierwotne bolesne miesiączki pojawiają się najczęściej w okresie pokwitania i po wystąpieniu cykli owulacyjnych. Ból pojawia się najczęściej dwa dni przed wystąpieniem menstruacji lub wraz z pojawieniem się krwawienia. Jego nasilenie zmniejsza się w ciągu 12–72 godzin2. Ból towarzyszy prawie wszystkim miesiączkom, najczęściej ma charakter skurczowy i zazwyczaj ogranicza się do podbrzusza. Niektóre kobiety doświadczają również dolegliwości bólowych w okolicy lędźwiowo-krzyżowej, czasem nawet w okolicy ud. Do objawów towarzyszących pierwotnym bolesnym miesiączkom należą między innymi nudności, biegunka, osłabienie, czasem też bóle głowy. Na szczęście dolegliwości słabną z wiekiem oraz po porodzie. Co ciekawe, w badaniu ginekologicznym i innych badaniach dodatkowych (np. w USG) zwykle nie ma żadnych nieprawidłowości. 

Przyczyny wtórnie bolesnych miesiączek to:

  • endometrioza,
  • adenomioza (typ endometriozy, który najczęściej dotyka kobiety pomiędzy 40 a 50 rokiem życia),
  • mięśniaki macicy,
  • torbiel lub guz jajnika,
  • zrosty w miednicy mniejszej, np. po zabiegach operacyjnych,
  • zapalenie narządów miednicy mniejszej,
  • polip endometrialny,
  • zwężenie kanału szyjki macicy,
  • antykoncepcyjna wkładka wewnątrzmaciczna IUD3.

Są też inne przyczyny bólu podbrzusza, niezwiązane z ginekologią. Najczęstsze to choroby zapalne jelit, zapalenie układu moczowego, zespół jelita drażliwego czy schorzenia psychogenne.

Wizyta u lekarza ginekologa jest konieczna, aby stwierdzić, czy dolegliwości bólowe mają charakter pierwotny czy wtórny. Na wizycie lekarz zbierze dokładny wywiad i przeprowadzi badanie. W razie konieczności zleci również transwaginalne USG narządu rodnego lub dodatkowe badania laboratoryjne.

Bolesne miesiączki infografika

Leczenie bolesnych miesiączek

Leczenie bolesnych miesiączek zależy od ich przyczyny. Doraźnie można zastosować leki spazmolityczne, czyli rozkurczowe i leki NLPZ, które uśmierzają ból. Należy pamiętać, że przy dolegliwościach, które utrudniają normalne funkcjonowanie, konieczna jest zawsze konsultacja ze specjalistą. U pacjentek z pierwotnym bolesnym miesiączkowaniem stosuje się krótkotrwałe leczenie objawowe, w tym między innymi niesteroidowe leki przeciwzapalne, które zawierają np. ketoprofen czy ibuprofen. Gdy dolegliwości bólowe nadal nie ustępują, lekarz może przepisać również tabletki antykoncepcyjne. Jeżeli i taka forma terapii nie przynosi poprawy, należy ponownie zgłosić się do lekarza ginekologa, gdyż przyczyną bólu może być endometrioza lub inne poważne choroby4. Specjalista może wtedy zaproponować leczenie operacyjne (laparoskopię diagnostyczną), a następnie terapię odpowiednią do postawionego rozpoznania5

Do domowych sposobów na ból brzucha podczas okresu należy ogrzewanie podbrzusza, na przykład za pomocą termoforu.

Bolesny okres jest częstą dolegliwością u kobiet w wieku rozrodczym. Nieleczony lub leczony nieskutecznie prowadzi do absencji w szkole czy pracy, ograniczenia kontaktów towarzyskich, a nawet zaburzeń na tle psychicznym. Warto więc zastosować skuteczny lek na bolesne miesiączki, a jeśli dolegliwości nie ustąpią, skontaktować się ze specjalistą.

KETO/289/08-2020

Bibliografia:

1. Położnictwo i ginekologia, red. G. Bręborowicz, t. 2, Wydawnictwo Lekarskie PZWL, wyd. I, Warszawa 2010.
2. L. Speroff, M. Fritz, Kliniczna Endokrynologia Ginekologiczna i Niepłodność. Wydanie polskie, Medipage, Warszawa 2007.
3. Położnictwo i ginekologia błyskawicznie, red. A. MacLean, P. Hardiman, Wydawnictwo Lekarskie PZWL, wyd. I, Warszawa 2003.
4. Sytuacje kliniczne w ginekologii, onkologii ginekologicznej i uroginekologii, red. G. Bręborowicz, E. Nowak-Markwitz, T. Rechberger, Wydawnictwo Lekarskie PZWL, Wyd. I, Warszawa 2017.
5. Stany Nagłe Położnictwo i Ginekologia, red. R. Dębski, Medical Tribune Polska, Wyd. I, Warszawa 2012.

Curated Tags

Przeczytaj również

Najczęstsze pytania

Zobacz także

Sprawdź, gdzie można 
znaleźć Ketonal 

Przejdź do ceneo.pl Przejdź do ktomalek.pl