It looks like you are using an older version of Internet Explorer which is not supported. We advise that you update your browser to the latest version of Microsoft Edge, or consider using other browsers such as Chrome, Firefox or Safari.

Bóle menstruacyjne są zjawiskiem bardzo powszechnym – występują u 50–90% kobiet w wieku rozrodczym. Wyróżniamy pierwotne oraz wtórne bolesne miesiączkowanie. Ten drugi typ związany jest z innymi patologiami narządu rodnego lub miednicy mniejszej. Leki stosowane doraźnie na bóle miesiączkowe o różnym stopniu nasilenia to głównie niesteroidowe leki przeciwzapalne i leki rozkurczowe.

Miesiączka to występujące cyklicznie zmiany w organizmie kobiety, zachodzące pod wpływem układu hormonalnego, objawiające się krwawieniem z dróg rodnych. Nie każda kobieta doświadcza dodatkowych symptomów miesiączki, takich jak ból podbrzusza, rozdrażnienie czy zmiany skórne. Wśród objawów dodatkowych najczęściej obserwuje się dolegliwości bólowe o łagodnym bądź umiarkowanym nasileniu, które można złagodzić poprzez zastosowanie leków zawierających np. ketoprofen czy ibuprofen.

Klasyfikacja bólów miesiączkowych

Bóle miesiączkowe klasyfikuje się jako pierwotne lub wtórne. W pierwszym przypadku nie ma żadnych uchwytnych zmian chorobowych w obrębie miednicy mniejszej, a dolegliwości dotyczą zwykle młodych kobiet i nastolatek. We wtórnym bolesnym miesiączkowaniu, które występuje zwykle u kobiet między 30. a 40. rokiem życia, występują natomiast zmiany patologiczne lub inne choroby1.

Większość kobiet przynajmniej raz w życiu doświadczyło bólu związanego z miesiączką. Wyróżniamy pierwotne oraz wtórne bolesne miesiączkowanie. Leczenie bolesnych miesiączek zależy od przyczyny. W pierwotnym bolesnym miesiączkowaniu stosujemy niesteroidowe środki przeciwzapalne, natomiast w przypadku przyczyn wtórnych należy włączyć leczenie odpowiednie do postawionego rozpoznania.

Silne bóle miesiączkowe infografika

Przyczyny pierwotnych i wtórnych bólów miesiączkowych

Pierwotne bolesne miesiączki pojawiają się najczęściej w okresie pokwitania i po wystąpieniu cykli owulacyjnych. Ból pojawia się zwykle na dwa dni przed wystąpieniem krwawienia lub wraz z jego rozpoczęciem. Jego nasilenie zmniejsza się zwykle w ciągu 12–72 godzin. Ból towarzyszy prawie wszystkim miesiączkom, najczęściej ma charakter skurczowy i zazwyczaj ogranicza się do podbrzusza. Niektóre kobiety doświadczają również dolegliwości bólowych w okolicy lędźwiowo-krzyżowej, czasem też w okolicy ud.

Za przyczynę dolegliwości bólowych uznaje się zwiększoną produkcję szczególnych hormonów - prostaglandyn w endometrium (błona śluzowa macicy). Do objawów towarzyszących pierwotnym bolesnym miesiączkom należą między innymi nudności, biegunka, osłabienie czy bóle głowy. 

Wizyta u lekarza ginekologa jest konieczna, aby stwierdzić czy dolegliwości bólowe mają charakter pierwotny, czy wtórny. Lekarz zbierze dokładny wywiad i przeprowadzi badanie. O ile pierwotna przyczyna bolesnych menstruacji nie jest groźna dla zdrowia, a dolegliwości zwykle słabną z wiekiem oraz po porodzie, wtórne przyczyny silnych dolegliwości bólowych mogą być niebezpieczne.

Do najczęstszych przyczyn wtórnych dolegliwości bólowych związanych z miesiączką należą:

  • endometrioza, 
  • mięśniaki macicy,
  • adenomioza (typ endometriozy, który dotyka kobiety między 40. a 50. rokiem życia)2

Przyczyną bólu mogą być również: torbiel, guz jajnika lub zrosty pooperacyjne3. Inne podłoża wtórnego bólu podbrzusza to zapalenie przydatków, zakażenie układu moczowego, a także poronienie. Bardzo poważnym stanem związanym z wtórnym bólem podbrzusza jest ciąża ektopowa (pozamaciczna), gdzie dolegliwości mogą pojawić się w czasie, w którym powinna wystąpić miesiączka4. Jeśli dojdzie do pęknięcia ciąży pozamacicznej, a co za tym idzie do krwawienia do jamy otrzewnowej, stan pacjentki może szybko się pogorszyć. W ostateczności może dojść do zgonu. Zwykle jednak pacjentka ma już pozytywny test ciążowy, a krwawienie i dolegliwości bólowe pojawiają się tydzień lub dwa tygodnie po spodziewanej miesiączce.

Leki na bóle menstruacyjne

Terapia bolesnych miesiączek zależy od przyczyny dolegliwości. U pacjentek z pierwotnym bolesnym miesiączkowaniem stosuje się leczenie objawowe, które trwa krótko – podaje się między innymi niesteroidowe leki przeciwzapalne, zawierające np. ketoprofen czy ibuprofen. Leki te stosuje się w dolegliwościach bólowych o łagodnym lub umiarkowanym nasileniu. W przypadku bólu, który utrudnia normalne funkcjonowanie, należy zasięgnąć porady lekarza co do dalszego postępowania. Gdy dolegliwości bólowe są dotkliwe, lekarz ginekolog może zaproponować leczenie hormonalne.

Istnieją też domowe sposoby łagodzenie bólu brzucha podczas okresu. Jednym z nich jest ogrzewanie podbrzusza za pomocą termoforu.

Bolesny okres jest częstą dolegliwością u kobiet w wieku rozrodczym. Nieleczony lub leczony nieskutecznie prowadzi do ograniczenia kontaktów towarzyskich, czasem nawet do zaburzeń na tle psychicznym. W niektórych przypadkach może stanowić zagrożenie zdrowia pacjentek. Z tych powodów należy wszelkie dolegliwości, które utrudniają normalne funkcjonowanie, skonsultować z lekarzem specjalistą.

KETO/288/08-2020

Dowiedz się również czy powodem do niepokoju są obfite miesiączki?

Bibliografia:

1. Sytuacje kliniczne w ginekologii, onkologii ginekologicznej i uroginekologii, red. G. Bręborowicz, E. Nowak-Markwitz, T. Rechberger, Wydawnictwo Lekarskie PZWL, wyd. I, Warszawa 2017.
2. Położnictwo i ginekologia błyskawicznie, red. A. MacLean, P. Hardiman, Wydawnictwo Lekarskie PZWL, wyd. I, Warszawa 2003.
3. Stany Nagłe. Położnictwo i ginekologia, red. R. Dębski, Medical Tribune Polska, wyd. I, Warszawa 2012.
4. Kliniczna Endokrynologia Ginekologiczna i Niepłodność, L. Speroff, M. Fritz, Medipage, Warszawa 2007.

Curated Tags

Przeczytaj również

Najczęstsze pytania

Zobacz także

Sprawdź, gdzie można 
znaleźć Ketonal 

Przejdź do ceneo.pl Przejdź do ktomalek.pl