Nieszczęśliwy wypadek powoduje, że uszkodzeniu mogą ulec różne części ciała. Jedną z nich jest nos. Jego złamanie jest poważnym urazem, które wymaga odpowiedniego leczenia. W przeciwnym razie mogą pojawić się powikłania. Zobacz, jak wygląda złamany nos i jak pomóc osobie poszkodowanej.
Nos składa się z części zewnętrznej oraz wewnętrznej, czyli jamy nosowej. Pierwsza z nich posiada szkielet kostno-chrzęstny, który jest powleczony skórą. Wyróżnia się nasadę, brzeg, koniuszek oraz skrzydełka nosa. Jama nosowa jest podzielona na dwie części przez przegrodę. Jej ściany są zbudowane przez kości twarzoczaszki. Znajdują się w niej receptory węchowe, które służą do wykrywania cząsteczek zapachów. Jest ona pokryta błoną śluzową z nabłonkiem migawkowym, dzięki któremu wdychane powietrze może zostać oczyszczone z różnego rodzaju zanieczyszczeń1.
Złamanie nosa
Złamanie nosa jest urazem, który polega na przerwaniu ciągłości kości, z których jest zbudowany. Uszkodzeniu mogą ulec także chrząstki2. Obie struktury przemieszczają się, co skutkuje pojawieniem się charakterystycznych objawów. Złamanie nosa może występować samodzielnie lub wchodzić w skład wielomiejscowego urazu twarzy3.
Złamanie nosa powstaje na skutek uderzenia przednią częścią twarzy o podłoże lub ścianę. Może do niego dojść także w efekcie pobicia lub wypadku komunikacyjnego. Uszkodzenie często powstaje podczas uprawiania sportów – nie tylko sztuk walki, ale także narciarstwa, snowboardu, siatkówki, koszykówki i innych. U dzieci do złamania nosa dochodzi głównie na skutek niezachowania ostrożności w czasie zabawy.
Jak wygląda złamany nos?
Wygląd złamanego nosa jest charakterystyczny. Przede wszystkim dochodzi do jego zniekształcenia, przekrzywienia i opuchnięcia. Często pojawia się krwiak, czyli zasinienie skóry w okolicy nosa. Przy złamaniu otwartym (prowadzącym do przerwania powłok skóry2) powstaje rana, a także wgniecenie nosa.
Zdarza się, że złamany nos powoduje pojawienie się tzw. krwiaka okularowego. Jest to zasinienie okolic oczu, powiek i policzków. Dochodzi do tego również ich obrzęk.
Inne objawy, które pojawiają się przy złamaniu nosa to:
-
ból nosa o różnym stopniu nasilenia,
-
ból głowy,
-
zaburzenia węchu,
-
trudności w oddychaniu,
-
łzawienie oczu.
Zdarza się także, że przy złamaniu pojawia się krwawienie z nosa4.
Jak rozpoznać złamanie nosa?
Osoba, która doznała urazu nosa, powinna zgłosić się do lekarza. Konieczne jest wykonanie badań, aby rozpoznać rodzaj i zakres uszkodzeń. Zdarza się, że przy uderzeniu mogło dojść również do złamania innych kości czaszki.
Badanie osoby po urazie rozpoczyna się od oględzin. Lekarz ogląda nos i jego okolicę w celu stwierdzenia charakterystycznych objawów. Następnie przechodzi do ich dotykania. Wówczas może ujawnić się nieprawidłowa ruchomość nosa lub trzeszczenie. Kolejnym krokiem jest rynoskopia przednia, czyli badanie jamy nosowej przy pomocy specjalnego wziernika5.
Przy podejrzeniu złamanego nosa konieczne jest przeprowadzenie diagnostyki obrazowej. Podstawowym badaniem jest zdjęcie rentgenowskie (RTG). Niekiedy lekarz może zdecydować o wykonaniu tomografii komputerowej, aby móc dokładnie obejrzeć stan okolicznych struktur.
Co robić, gdy dojdzie do złamania nosa?
Złamanie nosa wymaga konsultacji chirurgicznej. Leczenie polega na przeprowadzeniu zabiegu nastawienia uszkodzonych kości lub chrząstek. Należy zrobić to w jak najszybszym czasie – najlepiej w ciągu pierwszych 24 godzin od wypadku.
Przy złamaniu nosa może być obecne krwawienie. Wówczas osoba poszkodowana wymaga udzielenia pierwszej pomocy. Należy poprosić ją o przyjęcie pozycji siedzącej i nieznaczne pochylenie głowy do przodu, a następnie zatamować krwawienie przy pomocy czystej chusteczki. Trzeba pomóc poszkodowanemu dostać się do najbliższego szpitala lub pozostać z nim do czasu przyjazdu pogotowia ratunkowego. Konieczne jest pilnowanie, aby poszkodowany nie przechylał głowy do tyłu, ponieważ grozi to zachłyśnięciem krwią. W przypadku złamania otwartego trzeba zabezpieczyć ranę.
Jak złagodzić ból przy złamaniu nosa?
Ból jest jedną z najbardziej nieprzyjemnych dolegliwości, które towarzyszą złamaniu nosa. Jest on przyczyną pogorszenia ogólnego samopoczucia oraz utrudnień w codziennym funkcjonowaniu. Dlatego warto sięgnąć po skuteczne sposoby, które pozwolą go złagodzić.
Jedną z metod jest zimny okład. Można wykonać go z ręcznika namoczonego w wodzie lub kostek lodu zawiniętych w gazę. W aptece są dostępne specjalne żelowe kompresy.
Pomocne są także środki przeciwbólowe dostępne bez recepty. Jednym z nich jest Ketonal Active, którego substancją czynną jest ketoprofen. Jest on zalecany w przypadku bólu o łagodnym lub umiarkowanym nasileniu. Rekomendowana dawka to 1 kapsułka. Można ją powtórzyć po 8 godzinach przerwy. Ketonal służy do stosowania doraźnego, maksymalnie przez 5 dni6.
KETO/113/09-2021
Bibliografia:
1. W. Sylwanowicz, A. Michajlik, W. Ramotowski, Anatomia i fizjologia człowieka. Podręcznik dla średnich szkół medycznych, Państwowy Zakład Wydawnictw Lekarskich, Warszawa 1980.
2. J. Fibak, Chirurgia. Repetytorium, Wydawnictwo Lekarskie PZWL, Warszawa 2004.
3. M. Palac-Siczek, M. Pilch, L. Zawadzka-Głos, Profil pacjenta pediatrycznego ze złamaniem kości nosa, „New Medicine”, 2019, nr 1, s. 14–22.
4. K. Osmola, Złamania twarzoczaszki w praktyce lekarza rodzinnego, „Forum Medycyny Rodzinnej”, 2007, t. 1, nr 2, s. 159–164.
5. R. Probst, G. Grevers, H. Iro, Otolaryngologia, red. polska H. Skarżyński, Edra Urban & Partner, Wrocław 2019.
6. Ulotka dołączona do opakowania: informacja dla pacjenta Ketonal Active, 50 mg, kapsułki, twarde Ketoprofenum https://www.ketonal.pl/ulotka-ketonal-active (dostęp 08.04.2021).
Curated Tags